Στόλτενμπεργκ: Πρέπει να εκσυγχρονίσουμε τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας
- By defencematters
Έχουμε δει μια σημαντική αύξηση της στρατιωτικής δραστηριότητας της Ρωσίας γύρω από τα σύνορά μας, τόνισε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ.
Η Ασφάλεια της Ευρώπης έχει γίνει λιγότερο προβλέψιμη και λιγότερο σταθερή. Αυτή την εβδομάδα, πραγματοποιήθηκε έκτακτη συνεδρίαση του ΝΑΤΟ όπου η Τουρκία ενημέρωσε τους συμμάχους σχετικά με την κατάρριψη ενός ρωσικού αεροσκάφους που παραβίασε τον εναεριο χώρο της. Αυτό είναι ένα σοβαρό περιστατικό, το οποίο απαιτεί ηρεμία και διπλωματία - και οι επαφές μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας ειναι ευπρόσδεκτες. Αυτο υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη να ενισχυθούν οι μηχανισμοί για την αποφυγή τέτοιων περιστατικών στο μέλλον καθως αυτό είναι μέρος ενός μεγαλύτερου μοτίβου. Κατά τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει μια σημαντική αύξηση της στρατιωτικής δραστηριότητας της Ρωσίας γύρω από τα σύνορά μας,καθώς και την προθυμία της να κάνει χρήση βίας για την επίτευξη πολιτικών σκοπών.
Στις 26 Φεβρουαρίου του 2014, η Ρωσία ξεκίνησε μια στρατιωτική άσκηση με 38.000 στρατιώτες στη Δυτική της πτέρυγα κοντά στα ουκρανικά σύνορα. Λίγες μέρες αργότερα, πολλά απο αυτα τα ρωσικά στρατεύματα ενεπλάκησαν στην κατάληψη της Κριμαίας - μέρος του κυρίαρχου εδάφους της Ουκρανίας.
Ως απάντηση στην αυξανόμενη αστάθεια στις γειτονικές μας χώρες, έχουμε λάβει αμυντικά μέτρα για την προστασία όλων των Συμμάχων του ΝΑΤΟ και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε εφ’οσον απαιτείται. Ωστόσο, η αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης σταθερότητας στην Ευρώπη απαιτεί επίσης τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Οι ρυθμοί της Ρωσίας στην διεξαγωγή στρατιωτικών γυμνάσιων και ασκήσεων αγγίζουν επίπεδα που δεν εχουμε ξαναδεί μετα το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, η Ρωσία έχει διεξάγει 18 στρατιωτικές ασκήσεις. Σε κάποιες ρωσικές ασκήσεις συμμετείχαν περισσότερα από 150.000 στρατεύματα, και αρκετές εμφανίζεται να συμπεριλαμβάνουν προσομοιώσεις πυρηνικών επιθέσεων. Παρατηρούμε επίσης μια σαφή αύξηση στις αεροπορικές και θαλάσσιες δραστηριότητες της Ρωσίας οι οποίες όπως φαίνεται λαμβάνουν χώρα για να δοκιμάσει τις αντιδράσεις των γειτόνων της μεταξύ άλλων.
Η στρατιωτική εκπαίδευση και τα στρατιωτικά γυμνάσια αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του δικαιώματος κάθε έθνους. Το ΝΑΤΟ εκπαιδεύει και αυτο τις δυνάμεις του. Τον περασμένο μήνα μόνο, πραγματοποιήσαμε τη μεγαλύτερη άσκηση των τελευταίων δέκα χρόνων, με 36.000 στρατεύματα στην Πορτογαλία, στην Ισπανία και στην Ιταλία. Ωστόσο, σε αντίθεση με τη Ρωσία, δημοσιεύουμε το πρόγραμμα ασκήσεών μας, και καλούμε παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας, να παραστούν. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την έλλειψη διαφάνειας της Ρωσίας.
Αυτο συμβαίνει όταν το καθεστώς που διέπει τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ευρώπη δεν πληρεί πλέον το βασικό σκοπό του: να παρέχει διαφάνεια και προβλεψιμότητα. Σύμφωνα με τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), 57 χώρες, συμπεριλαμβανομένων όλων των Συμμάχων του ΝΑΤΟ και η Ρωσία, έχουν συμφωνήσει όσο αφορά τους κανόνες που διέπουν τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της παρατήρησης και της κοινοποίησης των ασκήσεων.
Τα μέτρα αυτά αντανακλούν τις κοινές αρχές για την αποφυγή των συγκρούσεων στην Ευρώπη, και σεβασμό στην κυριαρχία του κάθε έθνους. Ωστόσο οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία και προηγούμένως στη Γεωργία, αλλά και στη Μολδαβία επισημαίνουν το γεγονός ότι η Μόσχα δεν σέβεται αυτες τις αρχές. Επιπλέον, η Ρωσία αποχώρησε απο κάποιες απο τις συμφωνίες.
Αυτός δεν είναι ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος, αλλά ένα γερό ξύπνημα.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι κανόνες της ευρωπαϊκής ασφάλειας ειναι ξεπερασμένοι.Πρέπει να τους εκσυγχρονίσουμε για να αντικατοπτρίσουμε τη σημερινή πραγματικότητα και την εκ νέου συμμετοχή της Ρωσίας. Χρειαζόμαστε αιφνιδιαστικούς ελέγχους σε ασκήσεις. Χρειαζόμαστε κατώτερα όρια χρόνου στην κοινοποίηση των ασκήσεων. Χρειαζόμαστε περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ευρώπη. Και χρειαζόμαστε κοινά πρότυπα για τη διαχείριση πιθανών εναέριων και θαλάσσιων ατυχημάτων και περιστατικών.
Το ΝΑΤΟ τηρεί τους κανόνες και θα συνεχίσει να το κάνει. Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε ένα εκσυγχρονισμένο καθεστώς διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ. Αν δεν δημιουργήσουμε ενα νεο καθεστώς διαφάνειας για αυτή τη νέα πραγματικότητα, ο κίνδυνος για λάθη και ατυχήματα που μπορει να οδηγήσουν σε μια στρατιωτική αντιπαράθεση αυξάνονται.
Η σταθερότητα στην υπεράσπιση των Συμμάχων και η αναζήτηση μιας αμοιβαίας διαφάνειας όσον αφορά τις στρατιωτικές δραστηριότητες πάνε μαζί. Θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες οσο αφορά τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής ασφάλειας για να έχουμε σταθερότητα στην Ευρώπη.
*Ο συγγραφέας είναι ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg. Το άρθρο δημοσιεύθηκε σε 7 ευρωπαϊκές εφημερίδες (Le Figaro και El Pais, La Repubblica, Le Soir, Die Welt, Tages-Anzeiger, και Tribune de Genève) την Πέμπτη, 26 Νοεμβρίου, 2015.
